حمله در ازای محاصره؛ آغاز معادله جدید در جنگ یمن

به گزارش سرویس بین‌الملل یولن، نیروهای مسلح یمن روز جمعه (دیروز) عملیات ویژه‌ای تحت عنوان «عملیات شکست محاصره ۱» انجام داده و با ۹ پهپاد، تأسیسات نفتی آرامکو را مورد هدف قرار دادند.

به گفته محافل یمنی این عملیات در پاسخ به ادامه محاصره یمن و توقیف کشتی‌های نفتی صورت گرفته و پیام‌های استراتژیکی برای کشورهای متجاوز به یمن و حامیان غربی‌اش دارد. کشورهایی که امروزه بیش از هر زمان دیگری به دلیل شرایط فعلی جهان و افزایش قیمت نفت، از حمله به تأسیسات نفتی عربستان، تأثیرات بالایی می‌پذیرند تا جایی که از این پس محاصره یمن که ابزاری برای باج‌خواهی دشمن بود به بلایی علیه خودشان تبدیل خواهد شد که راهی جز کاهش یا برداشتن آن ندارند.

به گفته یحیی سریع سخنگوی نیروهای مسلح یمن، در این عملیات از ۹ پهپاد از جمله سه پهپاد «صَمّاد ۳» برای هدف قرار دادن تأسیسات آرامکو در ریاض استفاده شد. شش پهپاد دیگر از نوع «صماد ۱» نیز دیگر تأسیسات آرامکو در مناطق «ابها» و «جیزان» را هدف قرار دادند. نام «صماد» اشاره به شهید «صالح الصماد» رئیس سابق شورای عالی سیاسی یمن دارد که در ۱۹ آوریل ۲۰۱۸ به دست ائتلاف سعودی در استان الحدیده به شهادت رسید.

مقامات رژیم سعودی پیش از اعلام عملیات، به آن اذعان کرده اما تلاش کرده بودند تا از اهمیت و ارزش آن بکاهند. سعودی‌ها مدعی شده بودند که فقط یک پهپاد پالایشگاه ریاض را هدف قرار داده و موجب آتش‌سوزی شده بود و نیروهای آتش‌نشانی نیز به سرعت آتش را خاموش کرده‌اند.

در وهله اول باید گفت که عملیات روز گذشته همچنین بار دیگر فشل بودن قدرت پدافند هوایی سعودی را نشان داد و شکست تمامی تلاش‌های ریاض طی سالیان گذشته برای حل این معضل را فاش کرد؛ از جمله تبلیغات گسترده و عملیات روانی سعودی با عملیات پهپادی دیروز به محاق رفت. دولت سعودی هفته گذشته در نمایشگاه چهار روزه «دفاع جهانی» در ریاض مدعی شد که تلاش دارد بخشی از پدافند هوایی خود را بومی‌سازی کند. این ادعا هرچه باشد یک پیام حتمی دارد و آن هم اینکه تاکنون سامانه‌های ضد هوایی غربی نتوانسته‌اند در برابر پهپادها و مشوک‌های ارزان قیمت یمنی‌ها کارایی داشته باشند.

_{لحظه پرواز پهپاد صماد ۳}

آغاز یک معادله جدید

اما عملیات دیروز، صرف نظر از نتایجش قابل پیش‌بینی بود، به طوریکه صنعاء در هفته‌های اخیر پیام‌ها و هشدارهای واضحی در خصوص عواقب ادامه‌دار شدن محاصره و توقیف کشتی‌های نفتی داده بودند.

هر چند باید گفت دولت ریاض همانند دفعات گذشته عادت دارد تا هشدارها را نادیده گرفته سپس نتیجه عملی آن را ببیند. اما عملیات اخیر کاملا با عملیات‌های دیگر تفاوت داشت. عنوان این عملیات «شکست محاصره ۱» بود که نشان می‌دهد یمنی‌ها برای پایان محاصره مسیر نظامی را برگزیده‌اند و در صورت ادامه یافتن محاصره، عملیات‌های دیگری نیز آماده شده است. به طوریکه که یحیی سریع به صراحت گفت که نیروهای مسلح یمن در پاسخ مشروع به محاصره ظالمانه یمن تردید ندارند و در حال آماده‌باش کامل برای پاسخ به ممانعت از ورود مشتقات نفتی به یمن هستند.

اما موضوع فقط مقدار سوختی که باید آزادسازی شده و وارد یمن شود، نیست؛ بلکه در دید کلی باید محاصره به عنوان یک سلاح و یک اهرم فشار از دست دشمن خارج شود. اکنون نیروهای یمنی در پاسخ به محاصره به معادله چشم در برابر چشم روی آورده و از عملیات نظامی بهره می‌برند که به معنای یک تحول ریشه‌ای و حائز اهمیت در صحنه جنگ یمن است، چرا که دشمن در عمل به طور کامل میدان را باخته است.

بنابراین معادلات نیز تغییر کرده است، به طوریکه دولت سعودی و آمریکا پیش از این هرگونه رفع محاصره را به توقف عملیات‌های نظامی مرتبط می‌کردند. اما اکنون سعودی‌ها باید به جای توقف عملیات‌های یمنی‌ها، تضمین ایمنی تأسیسات خود را درخواست کنند.

حمله به عصب‌های اقتصادی دولت سعودی اقدام تازه‌ای نیست، از سوی دیگر نیز یمنی‌ها از ابتدا، محاصره را یک اقدام نظامی از سوی ائتلاف سعودی تعریف کرده‌اند، اما تفاوت شرایط جدید این است که یمنی‌ها اخیرا عملیات نظامی جداگانه و فقط مخصوص رفع محاصره تعریف کرده‌اند که این موضوع به شدت موجب نگرانی سعودی‌ها و آمریکایی‌هاست.

از سوی دیگر شکست محاصره یمن آن هم از راه نظامی، مسأله‌ای نیست که ریاض یا واشنگتن بتوانند آن را نادیده گرفته یا آن را دور بزنند. چرا که می‌دانند تبعات گسترده‌ای با خود به همراه دارد. اگر عملیات دیروز را یک نمونه توصیف کنیم باید گفت که پس از این سعودی‌ها باید منتظر حملات بیشتر و شدید‌تری باشند و اگر بخواهند همچنان خود را بی اعتنا به آن نشان دهند یا به دنبال خرید زمان بروند، باید هزینه‌های بسیار سنگینی بدهند. آن هم نه فقط در بخش نفتی و شرکت آرامکو، بلکه همه فرودگاهها و بنادر در تیررس نیروهای یمنی قرار دارد.

افزایش توانمندی‌ها و عنصر زمان

از سوی دیگر ارتش و کمیته‌های مردمی یمن تمام نقاط قوت مورد نیاز برای تحمیل تبدیل این معادله به متجاوزان را دارند که نمی‌توان آن را دور زد، زیرا توانمندی‌های نظامی صنعاء با شتاب زیادی در حال افزایش است و با توجه به سرعت صنعتی‌سازی توانایی‌های نظامی و دقت برنامه‌ریزی و اجرا، صنعاء در حال حاضر توانایی انجام حملات گسترده‌تر و مخرب‌تر از همه موارد گذشته را دارد.

مسأله دیگر رعایت و توجه به عنصر زمان در این حمله بود، علی‌رغم اینکه تعداد پهپادهای استفاده شده در این حمله در مقایسه با حملات گذشته کم بود، اما اثرات قابل توجهی به جا گذاشت و سعودی‌ها را به شدت نگران کرد و یکی از دلایل آن مسأله زمان این حمله بود؛ در شرایطی که آمریکا فشار زیادی به سعودی‌ها و اماراتی‌ها برای افزایش تولید نفت در بحبوحه جنگ اوکراین و افزایش شدید قیمت وارد می‌کنند، این حمله می‌تواند اثرات جهانی در پی داشته باشد.

بنابراین تبعات و اثرات این حمله می‌تواند حامیان جهانی متجاوزان به یمن را نیز هدف قرار دهد و در صورت افزایش کیفی و کمی حملات، قیمت نفت تا جایی رشد می‌کند که تاکنون سابقه نداشته است و در این جاست که ائتلاف سعودی تحت فشار شرکای غربی خود قرار گرفته و آمریکایی‌ها نیز به عینه می‌بینند که توقیف کشتی‌های نفتی یمن چه تبعات سنگینی دارد.

در پایان باید گفت که موارد ذکر شده به این معنا نیست که لزوما رفتار ریاض و واشنگتن در کوتاه مدت در یمن با این حملات تغیبر یابد، اما با افزایش حملات و عینیت یافتن نتایج آن، باید شاهد فشارهای دولت‌های غربی به ریاض باشیم؛ چنان که پس از حمله بی سابقه پهپادی به آرامکو در ۲۳ شهریور ۱۳۹۸ و توقف تولید نیمی از نفت عربستان، شاهد تغییر لحن مقامات سعودی بودیم و پس از آن چند مذاکره نیز هرچند ناموفق صورت گرفت.

انتهای پیام/م