نجات 666 میلیون لیتر بنزین توسط وزارت صمت

تردد خودروهای فرسوده به یک مساله پیچیده اقتصادی و زیست محیطی تبدیل شده است که تنها از طریق همکاری وزارتخانه‌های مختلف، سازمان‌های دولتی و انتظامی امکان پذیر است. بررسی عملکرد وزارت صمت در حوزه حکایت از رشد حدود 228 درصدی میزان اسقاط خودرو در سال گذشته نسبت به مدت مشابه قبل از خود دارد.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده در ادامه با اشاره به اینکه از ۳۵ میلیون خودروی در حال تردد، مجموع خودروهای فرسوده کشور ۱۳ میلیون و ۵۱ دستگاه است گفت: «از این تعداد ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار موتورسیکلت، یک میلیون و ۳۰۰ دستگاه سواری و ۱۹۰ هزار دستگاه تاکسی فرسوده داریم.»

روند کند اسقاط خودرو در سالیان موجب به تاخیر افتادن نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور شده است و تسریع این فرآیند نیازمند تسهیل‌گری وزارت صمت است که با رفع برخی موانع پیش‌روی مالکان خودروهای فرسوده، این فرآیند سرعت گرفته است.

عواید حاصل از اسقاط بیش از 72 هزار دستگاه خودرو در سال 1402 به دو بخش قابل محاسبه و غیرقابل محاسبه کمّی تقسیم می‌شود. به گفته رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل «صرفه جویی ۴۴۷ میلیون دلار درآمد از محل صادرات سوخت، صرفه جویی ۱۵۲ میلیون دلار از پرداخت یارانه پنهان سوخت توسط دولت» تنها بخش اندکی از فواید این اقدام بوده است که توسط وزارت صمت پیگیری شده است.

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اسقاط هر خودرو فرسوده باعث کاهش مصرف ۲ هزار لیتر بنزین در سال می‌شود که ارزش صادراتی آن برابر با یک‌هزار و ۸۰۰ دلار، یعنی ۵۴ میلیون تومان است. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اسقاط هر خودرو فرسوده باعث کاهش مصرف ۲ هزار لیتر بنزین در سال می‌شود که ارزش صادراتی آن برابر با یک‌هزار و ۸۰۰ دلار، یعنی ۵۴ میلیون تومان است.

به همین ترتیب کارشناسان برخی منافع غیرقابل محسابه دقیق اسقاط خودروهای فرسوده را افزایش ایمنی جاده‌ها و کاهش تلفات انسانی می‌دانند. مهران سالاریه در همین رابطه می‌گوید: «اجرای جدی این طرح منجر به حفظ جان 900 نفر از شهروندان‌ ایرانی شده است.»

از سویی دیگر اهتمام وزارت صمت برای اجرای طرح اسقاط خودروهای فرسوده منجر به رشد اقتصادی در کشور نیز می‌شود. هزینه‌های هنگفت تردد خودروهای فرسوده، خطرات انسانی اعم از مرگ و معلولیت ناشی از خودروهای ناایمن و… از جمله خسارت‌های استفاده از خودروهای فرسوده برای اقتصاد است.

آمارها نشان می‌دهد تاکنون ۲۶ میلیون خودرو در کشور شماره گذاری شده که از این تعداد نزدیک به هفت میلیون خودرو به سن فرسودگی رسیده‌اند. همچنین ۱۲.۵ میلیون موتورسیکلت شماره‌گذاری شده که حدود ۱۰ میلیون از آنها فرسوده‌اند و عموما نیز کاربراتوری هستند.