مصر نگران همگرایی آنکارا-ابوظبی-تل‌آویو
به گزارش سرویس بین‌الملل یولن، همزمان با انتشار گزارش‌هایی درباره به بن‌بست رسیدن مذاکرات سازمان اطلاعات مصر و ترکیه، برخی منابع خبر دادند که قاهره نگران همگرایی آنکارا، ابوظبی و تل‌آویو است.
پایگاه خبری روزنامه «العربی الجدید»، امروز (شنبه)، در گزارشی به این مسئله پرداخت و به نقل از یکی از مقامات سابق وزارت خارجه مصر خبر داد که مذاکرات میان سازمان اطلاعات مصر و ترکیه به علت برخی مسائل از جمله مخالفت آنکارا با تحویل معارضان مصری و پافشاری این کشور بر حضور در خاک لیبی در حالی به بن‌بست رسیده است که آنکارا، ابوظبی و تل‌آویو در حال نزدیک شدن به یکدیگر هستند و این مسئله باعث نگرانی مصر از از دست دادن جایگاه خود در سطح منطقه و جهان شده است.
پرونده لیبی و مخالفان مصری
این مقام سابق وزارت خارجه مصر که نخواسته نامش فاش شود، می‌گوید: «مصر و ترکیه به‌خوبی می‌دانند که منافع مشترکی دارند از‌این‌رو پیوسته در تلاش هستند تا روابط خود را به حالت طبیعی بازگردانند و به آن منافع مشترک برسند؛ اما در این مسیر موانع بزرگی وجود دارد که همچنان در این راه سنگ‌اندازی می‌کند که مهم‌ترین آن، پرونده لیبی و پس از آن با فاصله کمی پرونده مخالفان مصری قرار دارد».
منبع یادشده ادامه داد: «هدف از مذاکرات محرمانه برای همگرایی میان قاهره و آنکارا که سرلشکر “عباس کامل” مدیر سازمان اطلاعات مصر و “هاکان فیدان” رئیس سازمان اطلاعات ترکیه آن را مدیریت می‌کنند، ایجاد یک بستر مشترک است که به مصر اجازه ایفای نقش مؤثر در منطقه و امکان دست‌یابی به منافعش را بدهد».
وی افزود: «باخت اصلی مصر در لیبی و به‌ویژه در بخش شرقی این کشور بوده که به ترکیه اجازه ورود [به لیبی را] داد تا این خلأ را به عنوان یک جایگزن پرکند؛ به‌ویژه در شرایطی که برخی اخبار تأکید دارند سازمان اطلاعات ترکیه تورهایی را برای بازرگانان ترکیه‌ای علاقمند به فعالیت در حوزه ساخت‌وساز و بازرگانی‌های بزرگ برای سفر به بنغازی در نظر گرفته است».
این مقام سابق وزارت امور خارجه مصر در ادامه با اشاره به ارتباط ترکیه با سرلشکر بازنشسته «خلیفه حفتر» یا همان متحد کشور مصر، یادآور می‌شود که حضور بازرگانان ترکیه‌ای در لیبی قراردادهای پرسود بازسازی شرکت‌های مصری را در معرض خطر قرار می‌دهد.
این منبع همچنین خاطرنشان می‌کند که در سایه به بن‌بست رسیدن مذاکرات قاهره و آنکارا، «امارات خود را در یک محیط جدید می‌بینید که می‌تواند به عنوان یکی از بازیگران اصلی و جایگزینی برای مصر در آن حضور پیدا کند؛ مصری که چه با اراده خویش یا بی‌آنکه بخواهد، از نقش منطقه‌ای خود به عنوان یکی از بازیگران اصلی دست کشیده است و اکنون در تلاش است تا روابط با کابینه اشغالگران اسرائیلی را تحت انحصار خود درآورد».
وی اضافه می‌کند: «از سال ۲۰۱۳ تاکنون، امارات با قدرت پشت سیاست‌های مصر بوده است؛ سیاست‌هایی که اساسا بر مبنای توافق با ابوظبی برنامه‌ریزی می شدند. به‌عنوان مثال طرحی که مصر در شرق لیبی آن را در پیش گرفت؛ همان طرح حمایت از حفتر با پرنده‌‌های رزمی و بدون‌سرنشین که با پول‌های امارات تأمین مالی می‌شد».
عبدالفتاح السیسی و محمد بن زاید
این منبع ادامه می‌دهد: «همزمان با دگرگون شدن اوضاع و شکست این طرح و افزیش دامنه حضور ترکیه در لیبی و تثبیت این کشور در آنجا، ابوظبی آرام‌آرام از توافق با مصر عقب‌نشست و به دنبال یک نقش رهبری و جایگزینی برای مصر بود. از‌این‌رو در صدد توسعه روابط منطقه‌ای به‌ویژه با اسرائیل و ترکیه برآمد».
منبع مذکور همچنین پیش‌بینی کرد که همکاری و هماهنگی میان امارات و ترکیه در لیبی در آینده به «چشم‌اندازهای گسترده‌تری» برسد، به‌ویژه پس از سفر اخیر «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه به امارات و دیدار او با «محمد بن زاید» ولی‌عهد ابوظبی».
سفر اردوغان به امارات
این منبع در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «امارات همچنان نزدیک‌ترین متحد نظام السیسی است و هر روز به تمام رقبای سیاسی مصر نزدیک‌تر می‌شود و از طرح‌های آن‌هایی که در زمینه‌های مختلف، تهدیدی برای امنیت ملی مصر به شمار می‌رودند، حمایت می‌کند».
وی اشاره کرد: «اماراتی که در روزهای آغازین همگرایی مصر و ترکیه و برگزاری جلسه‌های محک‌زنی میان وزارت خارجه مصر و ترکیه اظهار عصبانیت کرد و و قاهره را در جریان این مسئله قرار داد، خود اکنون از اردوغان همچون پادشاهان و فرمانروایان استقبال می‌کند».
این مقام سابق وزارت خارجه مصر ادامه داد: «زمان آن رسیده تا مصر به دور از اراده متحدانش در خلیج [فارس] منافع راهبردی خود را در نظر بگیرد؛ متحدانی که همواره از اهرم حمایت مالی به منظور اعمال فشار بر مصر و جهت‌دادن به سیاسیت‌های این کشور در جهت منافع خودشان بهره می‌بردند درست مانند آن زمان که مصر خود را با جنگ‌های نیابتی علیه اسلامگرایان مصر، لیبی و… دشمنان دیرینه کشورهای خلیج [فارس] درگیر کرد. این جنگ‌ها برای مصر هیچ فایده‌ای در بر ندارد بلکه بالعکس، این باعث شدند که مصر جایگاه منطقه‌ای خود را به عنوان یکی از بازیگران اصلی منطقه از دست بدهد».
همگرایی آنکارا، ابوظبی و تل‌آویو و منافع مصر
از سوی دیگر، یک دیپلمات شاخص مصری در گفت‌و‌گو با روزنامه العربی الجدید می‌گوید: «برخلاف اعتقاد برخی درباره این که تقابل با ائتلاف ترکیه، امارات و اسرائیل برای جایگاه مصر خطرناک است؛ اما این ائتلاف ممکن است به نفع قاهره باشد».
این منبع در ادامه خاطرنشان می‌کند که اردوغان «درباره تصحیح روابط با کشورهای همجوار صحبت کرد و به مصر و اسرائیل باهم اشاره کرد بدون اینکه نامی از دیگر کشورها ببرند. این یعنی پرونده آشتی با مصر برای ترکیه معنای بسیاری دارد. استقبال ترکیه و امارات از یکدیگر -به‌رغم اختلاف مواضع- چه‌بسا یک روزنه برای بهبود روابط میان آنکارا و قاهره باشد. افزون بر این، روابط خوب مصر با اسرائیل ممکن است به ایجاد یک شراکت واقعی میان قاهره و آنکارا کمک کند».
العربی الجدید سخنان این دیپلمات مصری را شبیه به اظهارات «عمرو ادیب» یکی از خبرنگاران مصری نزدیک به نظام مصر و عربستان سعودی شبیه دانست که در یکی از برنامه‌های شبکه سعودی «ام بی سی مصر» بیان کرد: «مصر، امارات و عربستان سعودی متحد هستند و بایست با اردوغان به عنوان یک موجودیت یکپارچه تعامل کنند».
این روزنامه قطری در ادامه اضافه کرد: «با آنکه سفر رئیس‌جمهور ترکیه به امارات در اخبار بسیاری از رسانه‌های مصری تحت مدیریت سازمان اطلاعات [این کشور] وجود نداشت، اما ادیب تقریبا شخصا از این سفر صحبت کرد». عمرو ادیب در این خصوص گفت: «اردوغان زمانی که می‌آید تا تعامل کند، می‌داند که ائتلافی میان مصر، امارات و عربستان سعودی وجود دارد. اردوغان دانسته که منفعت کجاست زیرا [ارتباط با] عربستان و امارات منافع دارد. او می‌خواهد با مصر درباره لیبی صحبت کند چراکه ائتلاف میان مصر، عربستان سعودی و امارات به خودی خود یک اتحادیه عرب است. تغییرات بسیار است و این کشورها اجازه نخواهند داد که کشورشان، کشور پناهندگان باشد».
انتهای پیام/م
