تینا مزدکی_ظهور J-۱۰ نقطه‌عطفی در صنعت هوافضای چین به‌شمار می‌رود. در دهه‌ی ۱۹۸۰، نیروی هوایی چین با معضلاتی همچون تجهیزات منسوخ و فناوری‌های عقب‌مانده مواجه بود. جنگنده‌هایی مانند J-۷ و J-۸ دیگر پاسخگوی نبردهای هوایی مدرن نبودند. به‌منظور ارتقای توان رزمی، چین برنامه‌ای را برای توسعه‌ی جنگنده‌ای جدید آغاز کرد. پروژه‌ی J-۱۰ رسماً در سال ۱۹۸۸ کلید خورد و هدف آن، ساخت یک جنگنده‌ی چندمنظوره هم‌تراز با نمونه‌های غربی نسل سه‌ونیم بود. به همین منظور J-۱۰ در حوزه‌هایی همچون آیرودینامیک، اویونیک و تسلیحات دستخوش نوآوری‌ها و بهینه‌سازی‌های گسترده‌ای شد.
طراحی و ویژگی‌های فنی
J-۱۰ از طراحی آیرودینامیکی دلتا-کانارد بهره می‌برد؛ یعنی با داشتن بال‌های دلتا و بالک‌های پیش‌برنده (canards)، توان مانور بالا و ضریب برآر (Lift) چشمگیری دارد. بدنه‌ی سبک این جنگنده با استفاده از مواد کامپوزیتی ساخته شده که ضمن کاهش وزن، نسبت رانش به وزن آن را بهبود می‌بخشد. مدل‌های ابتدایی J-۱۰ به موتور توربوفن روسی AL-۳۱F با رانش حدود ۱۲.۵ تن مجهز بودند، اما در نسخه‌های پیشرفته‌تر مانند J-۱۰C، از موتور بومی WS-۱۰ استفاده شده که عملکرد بالاتری ارائه می‌دهد.
یکی از نقاط قوت اصلی J-۱۰، سامانه‌ی اویونیک پیشرفته‌ی آن است. مدل J-۱۰C به رادار آرایه‌فازی فعال (AESA) مجهز شده که امکان رهگیری هم‌زمان چندین هدف و اجرای حملات دقیق را فراهم می‌کند. همچنین، سیستم پرواز با سیم (fly-by-wire) موجب افزایش پایداری و چابکی این جنگنده شده است. بهره‌گیری از نمایشگر نصب‌شده روی کلاه خلبان (HMD) و سامانه‌های لینک داده نیز به خلبان امکان می‌دهد تا در زمان واقعی به اطلاعات میدان نبرد دسترسی داشته و هماهنگی بهتری با سایر واحدها برقرار کند.
عملکرد و توانمندی‌های J-۱۰
J-۱۰ می‌تواند با سرعتی تا ۲.۲ ماخ پرواز کند و شعاع رزمی آن حدود ۱۱۰۰ کیلومتر است. این جنگنده به مجموعه‌ای از تسلیحات پیشرفته، از جمله موشک هوابه‌هوای برد بلند PL-۱۵، موشک‌های درگیری نزدیک PL-۱۰، بمب‌های هدایت‌شونده دقیق و موشک‌های ضدکشتی مجهز شده است. مدل J-۱۰C با برخورداری از این تجهیزات، به سطحی از عملکرد نزدیک به جنگنده‌های نسل چهارونیم دست یافته و می‌تواند با جنگنده‌هایی چون F-۱۶ آمریکا و Su-۳۰ روسیه رقابت کند.
جنگنده‌ی J-۱۰ از زمان ورود به خدمت در سال ۲۰۰۴، به یکی از ارکان اصلی نیروی هوایی چین تبدیل شده و در رزمایش‌های داخلی و بین‌المللی حضور فعالی داشته است. علاوه‌بر دفاع از مرزهای یک سرزمین، این جنگنده توان انجام مأموریت‌های فرامرزی همچون اسکورت و گشت‌زنی‌های دوربرد را نیز دارد. ورود نسخه‌ی J-۱۰C به خدمت، توان عملیاتی نیروی هوایی چین در محیط‌های پیچیده‌ی الکترومغناطیسی را بیش از پیش تقویت کرده است.
نسخه‌ی صادراتی این جنگنده با نام FC-۲۰، مورد توجه کشورهایی مانند پاکستان قرار گرفته و نشان‌دهنده‌ی افزایش رقابت‌پذیری محصولات نظامی چین در بازار جهانی است. هرچند با ورود جنگنده‌های جدیدتری مانند J-۲۰ و J-۱۶، احتمال دارد که J-۱۰ به نقش‌های پشتیبانی منتقل شود، اما به‌دلیل چندمنظوره بودن، همچنان جایگاه مهمی در نیروی هوایی حفظ خواهد کرد.
موفقیت J-۱۰ نه‌فقط یک دستاورد فناورانه، بلکه نمادی از اعتمادبه‌نفس فزاینده‌ی صنعت هوانوردی چین است. از «اژدهای نیرومند» تا نسل‌های آینده‌ی جنگنده‌ها، نیروی هوایی چین در مسیر پرشتاب پیشرفت قرار دارد.
منبع: nuotie
۲۲۷۳۲۳
