به گزارش یولن، بیماری سرخک، بهعنوان یکی از بیماریهای واگیردار و خطرناک، پیش از برنامههای گسترده ایمنسازی، تهدیدی جدی برای سلامت کودکان بود. عوارض این بیماری، از جمله ذاتالریه، اسهال شدید و آنسفالیت، به مرگومیر بالای کودکان، بهویژه زیر ۵ سال، منجر میشد.
کشور ما با اجرای برنامههای موفق ایمنسازی و دریافت گواهی حذف سرخک از سازمان جهانی بهداشت، دستاوردهای چشمگیری در بهبود سلامت کودکان و کاهش مرگومیر ناشی از این بیماری کسب کرده است.
تأثیر حذف سرخک بر سلامت کودکان
حذف سرخک در ایران، که نتیجه پوشش واکسیناسیون بالای ۹۵ درصد و کمپین عظیم سال ۱۳۸۲ با پوشش ۳۳ میلیون نفر بود، مرگومیر کودکان ناشی از این بیماری را به صفر رسانده است. پیش از برنامههای ایمنسازی در دهههای ۱۳۵۰ و ۱۳۶۰ شمسی، سرخک سالانه ۱۵۰,۰۰۰ تا ۵۰۰,۰۰۰ مورد ابتلا ایجاد میکرد و عامل مرگومیر قابلتوجهی در کودکان بود.
بر اساس گزارشهای WHO، سرخک در جهان در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۰۷ هزار و ۵۰۰ مرگ ایجاد کرد، اما ایران با حذف بیماری، از این بار جهانی مصون مانده است.
کاهش موارد سرخک، عوارض مرتبط مانند ذاتالریه (عامل اصلی مرگومیر کودکان مبتلا به سرخک) و پانسفالیت اسکلروزان تحتحاد (SSPE) را به حداقل رسانده است. این دستاورد، نرخ بقای کودکان زیر ۵ سال را بهبود بخشیده و شاخصهای توسعه انسانی (HDI) ایران را تقویت کرده است.
در سال ۱۴۰۲، نرخ مرگومیر کودکان زیر پنج سال در ایران به ۱۳.۸ در هر هزار تولد زنده رسید، که بخشی از این کاهش به حذف بیماریهای قابلپیشگیری مانند سرخک نسبت داده میشود.
نقش وزارت بهداشت
وزارت بهداشت ایران با اجرای برنامه ایمنسازی همگانی از دهه ۱۳۶۰ و معرفی واکسن سهگانه سرخک، سرخجه و اوریون (MMR) در سال ۱۳۸۳، پوشش واکسیناسیون را به بالای ۹۵ درصد رساند.
نظام مراقبت اپیدمیولوژیک قوی، با گزارشدهی سریع موارد مشکوک و آزمایشهای IgM، از بازگشت بیماری جلوگیری کرده است. حتی در دوران پاندمی کووید۱۹، ایران با پویشهای تکمیلی، پوشش واکسیناسیون را حفظ کرد. این اقدامات، ایران را به یکی از چهار کشور منطقه مدیترانه شرقی با گواهی حذف سرخک تبدیل کرد.
۴۷۲۳۲
