غزال زیاری: جزیره آلکاتراز که در میان آب‌های خلیج سان‌فرانسیسکو واقع شده، سال‌ها به‌عنوان یکی از غیرقابل نفوذترین زندان‌های آمریکا شناخته می‌شد. آب‌های اطراف این زندان جزیره‌ای پر از کوسه بود و در آن منطقه جریان‌های سریع و بادهای شدید در جریان بود؛ ترکیبی خوفناک که عملاً راه فراری برای زندانیان باقی نمی‌گذاشت؛ دست‌کم این چنین تصور می‌شد.
حالا و با مطرح‌شدن احتمال بازگشایی مجدد زندان آلکاتراز از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا این سؤال دوباره مطرح می‌شود که آیا واقعاً هیچ‌کس موفق به فرار موفق از آلکاتراز نشده است؟
برای پاسخ به این سؤال، به سراغ نتیجه پژوهشی علمی در سال ۲۰۱۴ میلادی می‌رویم که از سوی دانشگاه دلفت هلند انجام شده و در آن به بررسی احتمال موفقیت‌آمیز بودن فرار از معروف‌ترین زندان آمریکا پرداخته شده بود. نتیجه این تحقیق حکایت از آن دارد که اگر شانس با زندانیانی که برای فرار از آلکاتراز تلاش کرده بودند، یار بوده، احتمالاً در این تلاش موفق شده‌اند.
پیش‌زمینه‌ای از زندان آلکاتراز
زندان فدرال آلکاتراز ابتدا در دهه ۱۸۵۰ میلادی به‌عنوان یک دژ نظامی ساخته شد؛ اما در سال ۱۹۳۴ میلادی به‌عنوان زندان فدرال مورد استفاده قرار گرفت و در آن خطرناک‌ترین و بدنام‌ترین مجرمان آمریکا نگهداری می‌شدند؛ کسانی که بارها تلاش کرده بودند از دیگر زندان‌ها فرار کنند.
این زندان در طول ۲۹ سال فعالیتش، محل حبس چهره‌های معروفی مثل آل کاپون و جرج کلی “ماشین‌گان” بود؛ اما محیط طبیعی پیرامون زندان آلکاتراز که در یک جزیره واقع شده، ازجمله جریان‌های سریع آبی، وجود کوسه‌های مهاجم و دمای بسیار پایین آب، باعث شده بود تا این زندان، به زندانی غیرقابل نفوذ معروف شود.
ماجرای فرار تاریخی در سال ۱۹۶۲ میلادی
در شب ۱۱ ژوئن سال ۱۹۶۲، سه زندانی به نام‌های فرانک موریس و برادران جان و کلارنس آنگلین، طرحی جسورانه برای فرار از زندان آلکاتراز را به اجرا گذاشتند. البته زندانی چهارمی به نام آلن وست هم در این برنامه‌ریزی شرکت داشت اما در نهایت از فرار بازماند.
صبح روز بعد، نگهبانان هنگام بازدید صبحگاهی با صحنه عجیبی روبرو شدند. در تختخواب‌ها، سرهای مصنوعی ساخته‌شده از خمیر کاغذ و موهای واقعی انسان قرار داشتند تا بدین ترتیب نگهبانان شب را فریب بدهند.
این سه نفر ماه‌ها با قاشق‌های تیزشده و موتوری که از یک جاروبرقی قدیمی ساخته بودند، منافذ تهویه‌ای در پشت سینک‌های سلولشان ایجاد کرده بودند و در شب فرار، از این منافذ عبور کرده، به ساحل رسیدند و با قایق دست‌سازی که از ده‌ها بارانی ضدآب دوخته شده بود، به دریا زدند.
قایق آن‌ها چند روز بعد شکسته و رهاشده در خلیج سان‌فرانسیسکو پیدا شد؛ اما هیچ‌گاه اجسادشان کشف نشد. به همین دلیل، فرضیه رسمی همیشه بر این بوده که آن‌ها در جریان فرار، غرق شده‌اند.
پژوهش دانشگاه دلفت: شانس نجات وجود داشته
در سال ۲۰۱۴ میلادی، گروهی از پژوهشگران دانشگاه دلفت هلند با استفاده از مدل‌سازی رایانه‌ای و داده‌های جزر و مد مربوط به شب فرار، اقدام به شبیه‌سازی سناریوهای مختلف کردند. این ایده در ابتدا از یکی از قسمت‌های برنامه تلویزیونی Mythbusters در سال ۲۰۰۳ الهام گرفته شده بود.
آن‌ها ۵۰ سناریوی فرضی را شبیه‌سازی کردند که شامل زمان‌های مختلف حرکت قایق از جزیره آلکاتراز به سمت ساحل در بین ساعت‌های ۱۰ شب تا ۴ صبح بود. داده‌های مدل شامل جریان‌های آبی، سرعت باد و ویژگی‌های زمین‌شناسی منطقه بود.
نتیجه؟ اگر این سه زندانی بین ساعت ۱۱ شب تا ۱۲ نیمه‌شب جزیره را ترک کرده باشند، احتمالاً موفق شده بودند تا خودشان را به شمال پل گلدن‌گیت برسانند و از آنجا به خشکی راه یابند. درصورتی‌که زودتر یا دیرتر حرکت کرده باشند، به‌احتمال زیاد به سمت اقیانوس آرام کشیده و غرق شده‌اند.
بااین‌حال، پژوهشگران تأکید کردند که حتی در سناریوی خوش‌بینانه نیز نیاز به تلاشی در سطح المپیک برای پارو زدن بوده و اطلاعات زندانیان درباره وضعیت جریان‌های آبی در آن شب بسیار محدود بوده است.
آیا آن‌ها زنده ماندند؟
باوجود تمام شک و تردیدها، تئوری زنده ماندن این سه نفر هیچ‌گاه به‌طور کامل رد نشد. در سال ۲۰۲۲ میلادی، سرویس مارشال‌های آمریکا تصاویری رایانه‌ای از چهره‌های احتمالی این سه فرد در سن پیری را منتشر کرد؛ همین اقدام حاکی از آن است که پرونده تلاش برای یافتن این سه نفر، هنوز باز است.
تا به امروز، هیچ شواهد قطعی مبنی بر مرگ یا زنده ماندن این سه نفر پیدا نشده؛ نه جسدی، نه ردی از زندگی جدید و نه اعترافی؛ اما داستان آن‌ها به بخشی از افسانه‌های فرهنگی آمریکا تبدیل‌شده است؛ افسانه‌ای از نبوغ، اراده، جسارت و شاید کمی شانس.
آلکاتراز؛ فراتر از یک زندان
باوجودی که زندان آلکاتراز در سال ۱۹۶۳ میلادی به دلیل هزینه‌های بالا و نیاز به بازسازی بسته شد، اما همچنان در افکار عمومی زنده است. این جزیره امروز تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم سان‌فرانسیسکو شده و داستان فرار سال ۱۹۶۲ همواره الهام‌بخش فیلم‌ها، کتاب‌ها و تحقیقات مختلفی بوده است.
حالا و با تصمیم ترامپ برای بازگشایی مجدد این زندان، بار دیگر نام و داستان‌های این زندان بیش از هرزمان دیگری بر سر زبان‌ها افتاده است.
منبع: iflscience
۲۲۷۲۲۷
