راهبرد جدید آمریکا در آسیای مرکزی؛ شگردهای تازه برای انتقام از روسیه

به گزارش خبرنگار یولن در بیشکک، «مارس ساریف» کارشناس مسائل سیاسی درباره سفر «عذرا ضیا» معاون وزیر امور خارجه آمریکا به بیشکک گفت: آسیای مرکزی بستری برای ایجاد مشکل برای روسیه است.

چند روز قبل «عذرا ضیا» معاون وزیر امور خارجه در امور امنیت مدنی، دموکراسی و حقوق بشر ایالات متحده وارد بیشکک شده با «ادیل بایسالوف» معاون نخست وزیر قرقیزستان دیدار و پیشنهاد انعقاد توافقنامه جدیدی در زمینه همکاری‌های اقتصادی و فنی را داد.

لازم به ذکر است که چنین توافقی بین بیشکک و واشنگتن وجود ندارد چرا که در سال 2015 و در زمان ریاست جمهوری «الماس بک آتامبایف»، طرف قرقیز به دلیل اعطای عنوان «مدافع حقوق بشر» از سوی وزارت امور خارجه آمریکا به «عظیم ژان عسکروف»، که متهم به تحریک درگیری‌های قومیتی در ژوئن سال 2010 در جنوب این کشور، به طور یکجانبه آن را لغو کرد.

«ضیا» در سفر خود به قرقیزستان همچنین با «روسلان قزاق بایف» وزیر وقت امور خارجه این کشور دیدار کرد. علاوه بر این، وی نشستی با نمایندگان جامعه مدنی برگزار و با رهبران سیاسی و نمایندگان تجاری در مورد مسائل توانمندسازی زنان گفت و گو کرد.

گفتنی است که پیش از این، معاون رئیس وزارت امور خارجه از قزاقستان بازدید کرده بود و در آنجا با «یرلان کارین» وزیر امور خارجه و «یربولات دوسایف» شهردار آلماتی دیدار و گفت و گو کرد.

«ساریف» خاطرنشان کرد سفر معاون وزیر خارجه آمریکا با تلاش اخیر غرب برای محروم کردن روسیه از عضویت در برجام مرتبط است.

وی گفت: همانطور که می‌دانید، قبل از سفر «ضیا»، همه ما شاهد رای گیری سازمان ملل در مورد اخراج روسیه از شورای حقوق بشر بودیم و جمهوری‌های آسیای مرکزی در این رای گیری مواضع جالبی اتخاذ کردند. قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و قزاقستان رای منفی دادند.

 «ساریف» خاطر نشان کرد: من فکر می‌کنم این مقام آمریکایی آمده بود تا کشورهای آسیای مرکزی را به سمت خود  جذب کند. این موضوع با این واقعیت پشتیبانی می‌شود که ایالات متحده در این مدت گفت که کشورهایی که موضع بی طرفی در مورد «اوکراین» اتخاذ می‌کنند نیز می‌توانند مشمول تحریم‌های تمام عیار شوند. مشخصا ایالات متحده  در تلاش است بر سیاست در منطقه تأثیر بگذارند.

به گفته این کارشناس، اکنون جمهوری‌های آسیای مرکزی با مسئله تعیین سرنوشت روبرو هستند.

وی ادامه داد: موضع بی طرفی از همه جهات برای کشورهای منطقه مناسب است، اما امروز این کافی نیست. ما باید به وضوح بگوییم که با چه کسی هستیم، یعنی با غرب یا با روسیه. در مقابل یک عملیات ویژه در «اوکراین»، این موضوع بسیار مهم می‌شود و دیگر نمی‌توان موضع بی‌طرفی اتخاذ کرد. من فکر می‌کنم در این شرایط کشورهای آسیای مرکزی برای ایجاد یک موضع مشترک رایزنی‌های خصوصی انجام خواهند داد. آن وقت سفرهای «عذرا ضیا» موفقیت آمیز نخواهد بود، چراکه قرقیزستان و سایر جمهوری‌های آسیای مرکزی طرف روسیه را خواهند گرفت. خود منطقه توسط کشورهایی احاطه شده است که به سمت گزینه همکاری نزدیک‌تر با روسیه – چین، ایران، هند می‌روند.

وی تاکید کرد که تهدید افغانستان را نباید فراموش کرد و باید وضعیت فعلی پاکستان را هم در نظر گرفت.

کارشناس قرقیز خاطر نشان کرد: آنچه برای «عمران خان» نخست وزیر پاکستان اتفاق افتاد یک تصادف نیست، در واقع یک کودتا است. غرب وی و سیاست‌هایش را دوست نداشت و پس از بازدید از کرملین و دیدار با پوتین برکنار شد. عمران خان طرح‌های بی ثبات کننده در آسیای مرکزی، ورود گروه‌های تروریستی از افغانستان را خنثی کرد و در واقع تهاجم به منطقه را دو ماه عقب انداخت. در عین حال، «شهباز شریف»، نخست وزیر جدید، برادر کوچکتر «نواز شریف» است که 4 بار نخست‌وزیر شده و به دلیل اینکه در وطن خود به جرم فساد اداری 10 سال زندانی شده است، در لندن زندگی می‌کند.

یعنی مشخص است که غرب بازی خطرناکی برای آسیای مرکزی انجام می‌دهد و کشورهای منطقه باید درک کنند که رویارویی به تنهایی گزینه اشتباهی است و ما باید به حمایت روسیه، چین، ایران و هند تکیه کنیم. با توجه به همه اینها، من معتقدم که تلاش غرب برای غلبه بر آسیای مرکزی بعید است و دیدارهای «عذرا ضیا» موفقیت آمیز نخواهد بود. 

وی با اشاره به این که ایجاد روابط با ایالات متحده عادی نخواهد بود، خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی، آمریکایی‌ها پیش روی ما شرط انتخاب «یا غرب یا روسیه» را گذاشتند. البته بر کسی پوشیده نیست که در قرقیزستان و قزاقستان یک لابی طرفدار غرب وجود دارد و دیگر کشورهای آسیای مرکزی و بسیاری از مقامات معتقدند که منطقه نیاز به حمایت آنها دارد. اما ایالات متحده به آسیای مرکزی به عنوان یک بازیگر جداگانه نیاز ندارد ما فقط بستری برای ایجاد مشکل برای روسیه هستیم.

اهداف آمریکا و غرب، بی ثبات کردن آسیای مرکزی و گشودن “جبهه دوم” در مقابل یک جبهه ویژه است. عملیات در «اوکراین»، شاید این تهاجم گروه‌های خرابکارانه «القاعده»، «داعش» و حتی شاید «طالبان» به منطقه باشد. ابتدا بی‌ثباتی تاجیکستان، سپس عبور از آسیای مرکزی – قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان و دسترسی بیشتر به باشقیرستان، تاتارستان و قفقاز شمالی تا روسیه از هر طرف شعله ور و متلاشی شود.

من فکر می‌کنم که فعال شدن این هسته‌ها در افغانستان اواسط تابستان رخ خواهد داد. اگرچه پیش از این، طبق پیش بینی‌ها، بی ثبات سازی در ماه مارس تا ژوئن برنامه ریزی شده بود.

انتهای پیام/ح