از روز گزینش رئیس جمهوری منتخب با آرای ملت تا موسوم استقرار هیئت دولت با رای نمایندگان مجلس، بازه زمانی کلیدی و تعیین کننده ای پیش روی رئیس جمهوری است که هر چند وعده و وعیدهای آنچنانی نداده اما گفته است که می خواهد صدای بی صدایان باشد، تعهد کرده که صادق الوعد است، گفت که دولت کارشناسان و متخصصان را برای التیام دردهای مزمن اقتصاد و فرهنگ و سیاست ایران تشکیل می دهد.
مهمترین کلید واژه های بکار گرفته شده در ادبیات مسعود پزشکیان طی 16 سال حضور در قوه تقنینی کشور و نیز منظومه فکری و رویکرد انتخاباتی او از گذشته تا حال تغییری نداشته و چند شاخصه پر تکرار دارد. انصاف ورزی، حق جویی و عدالت گرایی، صداقت محوری، واژگانی که برای پزشکیان شعار نیست، بلکه ریشه در مبنای عقیدتی او داشته، بیانگر مانیفست گفتمانی و راهبرد عملی پزشکیان در دولت متبوع او خواهد بود.
عینی سازی این واژگان در گزینش و چینش اضلاع و اجزای دولت چهاردهم به معنای شایسته سالاری و نخبه گرایی دولتی خواهد بود که آمده است، طرحی نو در انداز، موجبات آشتی ملی را فراهم آورد، ترمیم کننده گسل دولت-ملت باشد، احیای سرمایه اجتماعی را آنگونه که در موسم انتخابات قدری بدان نایل شد، بسط و تعمیم دهد تا دولت مسعود پزشکیان به معنای اخص کلمه فراتر از پیش فرض های مسبوق به سابقه در سپهر سیاسی از دولت های پیشین باشد.
این حقیقت کتمان ناشدنی است که پزشکیان از یک طرف با مطالبات گسترده و فراگیر در سطوح مختلف و متکثر جامعه روبروست، در ساخت قدرت سیاسی با چالش های متعدد و اضلاع مختلف در اصطکاک و قبض و بسط سیاسی خواهد بود، در سیاست خارجی پرونده های بزرگ و حل نشده مهم و تعیین کننده ای دارد. در داخل نیز همذات پنداری میان حاکمیت و ملت به عنوان شاخص ترین عنصر ارتقا بخش امنیت ملی طی چند سال با فروکاست ملموس روبرو بوده و البته که حضور پزشکیان و مشارکت معنادار در مرحله دوم انتخابات گام آغازین ترمیم گسل های موجود می تواند تلقی شود اما این تنها اول راه است.
عطف به نکات بر شمرده شده می توان گفت آغازین گام های دولت چهاردهم، بخصوص تا پیش از استقرار دولت مورد نظر مسعود پزشکیان را می توان «پنجره طلایی» دولت خواند که باید و می بایست با ظرافت و دقت و نکته سنجی موشکافانه بدان نگریست و ساز و کارهای بهره گیری از این فرصت ممتاز و غیر قابل بازگشت را تمهید و تدارک دید.
از یاد نبریم که در مدت دو ماهه پیش رو فرصت اقدامات عمیق و راهبردی نیست اما می توان ویترین و نمایه دولت را درست و شفاف و صادقانه برای مردم و علاقه مندان چینش و آرایش کرد تا ضمن آنکه دلبستگان و دغدغه مندان دولت قوت قلب یافته و دست از همراهی نکشند و پتانسیل بالقوه خود را پای کار دولت بیاورند و منتقدان نیز اطمینان یابند که در چارچوب منافع ملی می توانند چشم امید به دولت داشته باشند و بدین سان یک بستر مثبت و همگانی برای طی طریق دولت در مسیر پیشرفت و توسعه کشور فراهم آید و می توان گفت در وهله آغازین بار این مهم بر دوش رسانه در قلب اطلاع رسانی و ارتباطی دولت است.
نکته آنکه پاشنه آشیل دولت های اخیر جمهوری اسلامی هم درست همین رسانه و کارکردهای آن بوده است. اگر مسعود پزشکیان می خواهد دولت کارشناسان و متخصصان را بنا نهد، بیش و پیش از هر گزینه و گزاره ای باید رویکرد حرفه ای و تخصصی و روزآمد رسانه ای داشته باشد، یکی از مهمترین کارکردهای رسانه از دیرباز ایفای نقش پل ارتباطی میان مردم و حاکمان و ملت و مسئولان بوده است
می توان گفت تعلق خاطر وثیق و عمیق به گفتمان حق و عدالت مسعود پزشکیان در بازوان رسانه ای دولت و توانایی تبیین و تشریح و ریل گذاری مطلوب آن می تواند رسانه های دولت را کارآمد سازد بخصوص با اضلاع و اجزای رسانه ای که مدیای دولت را نه یک فرصت برای طرح و عرصه خود که یک دریچه برای گشودگی قفل های فروبسته چند دهه ای و مهم ترین ابزار همبستگی ملی و همپوشانی ارتباطی دولت-ملت ببینند. اینگونه نهاد دولت قدرتمند و نهاد ملت پذیرا و منسجم و معطوف به هدف مشترکی با عنوان منافع ملی خواهد بود.
رویکردهای سازنده رسانه ای می تواند نهاد دولت – ملت را در چهار سال پیش رو احیا کند، امری که لازمه آن اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در راستای تقویت نهادهای مدنی، بسط و تعمیم قدرت حقه عمومی در قالب تشکلات صنفی،گسترش آگاهی و اشراف عمومی لایه های مختلف و متکثر جامعه نسبت به حقوق و تکالیف اجتماعی و سیاسی است
در برآمدن نهاد دولت – ملت در قالب یک دموکراسی معنادار که حقوق حقه شهروندان را نیز شاکله مند پی بگیرد، بسط و تعمیم نظرات کارشناسان و نخبگان سیاسی و اجتماعی با رویکرد هوشمندانه رسانه ای گام اول است و در وهله های بعدی در تلاقی و تزاحم قبض و بسط های دولت و ملت به توانمند سازی در شاخصه های کنش گر سیاسی و اجتماعی همچون برآمدن احزاب
واقعی یا نهادهای غیر دولتی موثر متبلور می شود و اینجا هم رسانه است که می تواند با ریل گذاری و فضاسازی مناسب دولت، نقش تعیین کننده داشته باشد.
از منظری دیگر، واقعیت ملموس و محسوسی که دولت چهاردهم نباید نسبت به آن بی توجه و مسامحه گر باشد نادیده گیری منتقدان و مخالفان دولت و وزن و اعتبار آنان در لایه های مختلف اجتماعی تا ساخت قدرت سیاسی است
پزشکیان بارها در طول مناظرات به انسجام سازی داخلی و پرهیز از منازعه جویی در سیاست داخلی تاکید و تصریح کرد. منتقدان دولت اگر گارد بسته و هزینه افزا برای دولت نداشته باشند، حتما مواضع و دیدگاه های خود را دارند که لزوما همسو با دولت نیست. دولت می تواند به سیاق اسلاف آنان را در نقطه مقابل تعریف کند یا می تواند با هوشمندی ضمن تصریح و تشریح مواضع درست خود از یکطرف کارشکنان را خلع سلاح کند و از طرف دیگر با به رسمیت شناسی اپوزیسیون داخلی به جای انتقال آنان به ترکیباتی چون دولت در سایه و محافل تنگ و بسته، به آنان تریبون و فرصت و مجال شفاف ارائه دیدگاه بدهد و اینگونه مجال فرصت طلبی از ناخیرخواهان را گرفته و منتقدان مصلح را امیدوار به نقش آفرینی و یا حداقل پذیرش ایده های منطبق بر منافع همگانی و خیر عمومی کند و دو قطبی سازان را خلع سلاح سازد، البته که در این مسیر اتخاذ رویکردهای رسانه ای کنش محور به جای واکنش نگر هم حائز اهمیت مضاعف است.
هر چه هست، این نکته قابل اغماض و چشم پوشی نیست که ادامه روندهای فعلی و گسستگی در روابط نهاد ملت-دولت نه منطبق بر منافع ملی و نه معطوف به خیر جمعی است و توانمند سازی همزمان این دو نهاد می تواند بسیاری از معضلات ساختاری و ریشه ای را حل کند و بازیگران در سطوح عام و خاص را بر سر منافع ملی به تفاهم و توافق برساند که در هر دو وجه رسانه یک گرانیگاه مهم و چشم اسفندیار تعیین کننده است.
روزنامه نگار
212
