۱- هاشمی یک معیار اصلی هم در این زمینه بیشتر نداشت. معیاری به نام جلب نظر اکثریت مردم و عمل به آن. برای هاشمی همین معیار -بظاهر- ساده تبدیل شد به یک اصل بنیادین. اصلی به نام تشخیص مصلحت نظام که همان مصلحت مردم بود. مصلحتی که هاشمی باور داشت اگر رعایت نشود، تلخ ترین حاصل آن، انقلاب زدگی روزافزون در میان اکثریت مردمی خواهد شد که خودشان بانی اصلی پیروزی همان انقلاب بوده اند!.
۲- راهکار هاشمی برای مقابله با انقلاب زدگی، تمرکز بر مصلحتی به نام انقلاب اقتصادی با راهکاری به نام سازندگی بود. سازندگی برای هاشمی دو هدف اصلی داشت که اولی ناظر بر حفظ وفاق ملی با تمرکز بر کارآمدی اقتصادی کشور بود و دومی پرهیز حداکثری از جنگ و مجادلات منطقه ای و بین المللی برای حفظ نظام. مروری کلی بر عملکرد هاشمی در جایگاه های مهمی نظیر ریاست مجلس شورای اسلامی، جانشینی فرمانده کل قوا، ریاست جمهوری، ریاست مجلس خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، به خوبی نشان می دهد که در تمام فراز و نشیب های سیاسی جمهوری اسلامی، هاشمی هرگز از هدف اصلی خود برای مقابله با انقلاب زدگی مردم، عدول نکرد. البته هاشمی علاوه بر جایگاه های سیاسی به عنوان امام جمعه تهران نیز هرگز اجازه نداد تا این پایگاه قدرتمند سیاسی- اجتماعی نظام از مصلحت بزرگی به نام پشتوانه حضور حداکثری مردم محروم گردد.
۳- هاشمی یک مصلحت شناس عملیاتی بود که هر زمان به «موقعیت مصلحت» و تصمیم گیری های سخت می رسید، مصلحت را به صراحت می گفت و خودش هم سپر انجامش می شد!. هاشمی در تمام عمرش اینگونه عمل کرد و هزینه های آن را هم به تمام و کمال پرداخت. نگاهی به کارنامه کم نظیر او بخوبی مبین این ادعاست. کارنامه ای پربار با نقش آفرینی های منحصربفرد در موقعیتهایی نظیر: پذیرش قطعنامه ۵۹۸، مخالفت با برپایی دادگاههای نظامی علیه فرماندهان وقت سپاه، سفر مک فارلین آمریکایی به تهران و انجام اولین سفر به مسکو، برقراری رابطه با عربستان بعد از فاجعه سال ۶۶ در مکه، جذب کشورهای آسیای مرکزی بعد از فروپاشی شوروی، تقویت اسلامگرایان در ترکیه، تشکیل پیمانهای اقتصادی اکو و دی ۸ در منطقه، جذب عراق بعد از صدام و ایجاد رابطه صمیمانه با کردها، اهل سنت و گروههای شیعه، توجه به علاقه مندی اروپا و آمریکا برای حضور در عسلویه و مشارکت در پروژه های نفت و گاز، شکستن تابوی رقابت ورزشکاران ایران و آمریکا، تاکید بر ضرورت ایجاد شورای فقهی، تلاش برای مهار تندروها در «دولت و مجلس» اصلاحات، مقابله بی امان با جریان انحرافی از سال ۸۴، اقامه دشوارترین نمازجمعه در سال ۸۸ و پایین آمدن از صندلی ریاست مجلس خبرگان رهبری در سال ۸۹ و نهایتاً تغییر ریل انتخاباتهای ۹۲ و ۹۴ به نفع خواست مردم، از جمله اقدامات هاشمی برای مقابله با انقلاب زدگی در اکثریت مردم بود که تا آخرین نفس هم ادامه یافت.
۴- هاشمی با آگاهی کامل پا به میدان این مصلحت گذاشته بود، چون عاقبت انقلابهایی نظیر چین، شوروی، کوبا، نیکاراگوئه، مصر، تونس، لیبی و… را در سده اخیر را با دقت خوانده یا دیده بود و با عبرت گیری از حوادث داخلی کشور نظیر مشروطه و قیام مصدق، به فهم عمیق این مصلحت تاریخی رسیده بود که میزان «انقلاب زدگی مردم» مهم ترین شاخص در افول انقلابهاست و فقط «سازندگی و توسعه ملموس» کشور است که می تواند با تامین «مصلحت مردم» سپری برای صیانت از «مصلحت نظام» ایجاد کند.
۵- امروز دوباره جمهوری اسلامی به موقعیت مصلحت رسیده و آنچه بیش از طرح مصادیقی نظیر تصویب FATF یا مذاکره با آمریکا اهمیت دارد، تلاش همه جانبه از تریبون های رسمی کشور برای تحکیم وفاق ملی در موقعیت مصلحت است. اگر جمهوری اسلامی ایران موفق شد از «موقعیت مصلحت» در «سال ۶۷» نهایت بهره را برد و هم صدام را سیبل جهانی کرد و هم جلوی روند افزایش انقلاب زدگی را در مردم بخاطر طولانی شدن جنگ گرفت، بخاطر وفاق ملی در دولت مستقر و تریبون های رسمی کشور بود که هوشمندانه در دام دوقطبی ذلت- عزت نیفتادند و «ید واحده» شدند تا جمهوری اسلامی با عبور عزتمندانه از دفاع مقدس، وارد دوران سازندگی شود. وگرنه اگر شرایط امروز رسانه ملی و سایر تریبون های رسمی کشور در آن زمان حاکم بود، هم قطعنامه ۵۹۸ در مجلس آتش زده می شد و هم حکم اعدام ولایتی در مقابل ساختمان ریاست جمهوری به عنوان وزیر امور خارجه وقت، صادر و ابلاغ می شد!.
۶- البته حضور هاشمی، جمهوری اسلامی را عادت داده بود که او همیشه هست تا در موقعیتهای مصلحت، نقش اصلی را به عهده گرفته و به عنوان سپر نظام، هزینه ها را به سمت خود هدایت کند ولی امروز دیگر هاشمی نیست و مجمع تشخیص مصلحت نظام هم نشانی از زمان ریاست او را ندارد. البته روسای قوا با درک درستی از موقعیت مصلحت مشغول فعالیتند ولی وفاق و جلب همراهی اکثریت مردم برای عمل به مصلحت، یک اقدام ملی می طلبد که باید در فضای رسانه ملی، نماز جمعه و سایر تریبون داران با جدیت دنبال شود. متاسفانه سالیان مدیدی است که زبان غالب در صداوسیما، امام جمعه ها و تریبون داران رسمی کشور به گفتن از مصلحت نمی چرخد و مشخص نیست از بغض هاشمی به این ورطه افتاده اند یا «عمد جریانی» در پشت این پرده وجود دارد، ولی اگر در فضای دو قطبی سازی علیه دولت چهاردهم، فرصت فراغتی پیدا شد، خوب است نامه امام(ره) را به مسئولین نظام در مورد تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام را بخوانند تا معنای یک عمر تلاش هاشمی را برای جلوگیری از انقلاب زدگی مردم و هموار کردن مسیر مصلحت، بهتر درک کرده و بیش از این در مقابل مصلحت، مقاومت نکنند!.
* فعال رسانه ای
