به گزارش یولن، در واکنش به گزارش پایگاه خبری آمریکایی «آکسیوس» درباره جزئیات پیشنهاد تازه آمریکا به ایران، خبرنگار نشریه آمریکایی ارزیابی خود از این گزارش را منتشر کرد.
به گزارش ایسنا، آکسیوس شامگاه دوشنبه گزارش کرد: «خبرنگار آکسیوس دریافته است که برخلاف اظهارات مقامات ارشد آمریکایی، پیشنهاد توافق هسته‌ای که ایالات متحده روز شنبه به ایران ارائه داد، غنی‌سازی محدود اورانیوم با سطح پایین در خاک ایران را برای مدت زمانی که بعداً مشخص می‌شود، مجاز می‌داند.»
این پایگاه خبری افزود: «این پیشنهاد محرمانه، انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری را در هر دو مورد نشان می‌دهد. پیشنهادی که ویتکاف روز شنبه به ایران ارائه کرد، “ایده‌های اولیه‌ای” را که قرار است در دور بعدی مذاکرات مورد بحث قرار گیرند، شرح می‌دهد. طبق این پیشنهاد، ایران اجازه ساخت هیچ تأسیسات غنی‌سازی جدیدی را نخواهد داشت و باید “زیرساخت‌های حیاتی برای تبدیل و فرآوری اورانیوم را برچیند.” در این پیشنهاد همچنین آمده است که ایران باید تحقیقات و توسعه جدید سانتریفیوژها را متوقف کند.»
آکسیوس در ادامه نوشت: «طبق این پیشنهاد، توافق هسته‌ای بر ایجاد یک کنسرسیوم غنی‌سازی منطقه‌ای متمرکز خواهد بود که چندین شرط را برآورده می‌کند: به ایران اجازه داده نمی‌شود قابلیت‌های غنی‌سازی داخلی را فراتر از آنچه برای اهداف غیرنظامی لازم است، توسعه دهد. پس از امضای توافق، ایران باید غلظت غنی‌سازی خود را به طور موقت به ۳٪ کاهش دهد. این مدت در مذاکرات مورد توافق قرار خواهد گرفت. تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی ایران باید برای مدت زمانی که طرفین توافق می‌کنند، “غیرعملیاتی” شوند.»
پایگاه خبری همچنین گزارش کرد: «فعالیت غنی‌سازی در تأسیسات روی زمینی ایران به طور موقت به سطح مورد نیاز برای سوخت راکتور هسته‌ای طبق دستورالعمل‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محدود خواهد شد. طبق این پیشنهاد، این توافق “سیستم قوی برای نظارت و تأیید” از جمله تأیید فوری پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد خواهد کرد.»
در واکنش به گزارش آکسیوس، «لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «طبق گزارش آکسیوس، چرخه غنی‌سازی اورانیوم ایران احتمالاً برای همیشه در هم شکسته خواهد شد. به‌طوریکه هیچ فرآوری یا تبدیلی انجام نخواهد شد. هیچ محدودیت زمانی مشخصی برای ارتباط بین غنی‌سازی داخلی آینده و نیازهای غیرنظامی وجود ندارد.»
او افزود: «اگر این کاملاً منعکس کننده پیشنهاد باشد، من گمان می‌کنم ایران تمرکز خود در مذاکرات آتی را بر تبدیل و فرآوری معطوف خواهد کرد و به آمریکا خواهد گفت که “اگر شما با غنی سازی ما در سطح ۳ درصد در کوتاه مدت مشکلی ندارید، پس چرا باید جلوی ما را برای انجام این کار در داخل کشور بگیرید اگر می‌توانید آن سایت‌ها را رصد کنید.”»
نورمن تصریح کرد: «من انتظار دارم که ایرانیان روی عدم محدودیت زمانی در مورد ارتباط بین غنی‌سازی و نیازهای داخلی تمرکز کنند و استدلال کنند که این باید پس از یک دوره زمانی پایان یابد. بدون شک آن‌ها می‌خواهند به استفاده از فردو و نطنز در زیر زمین ادامه دهند. اما آیا ایرانیان می‌توانند بپذیرند که این تأسیسات به مدت x سال دست نخورده باقی بمانند اما استفاده نشوند، فکر می‌کنم ممکن است.»
او در آخر نوشت: «اگر آن‌ها موافقت کنند که هیچ کار بیشتری روی سانتریفیوژها نپذیرند، شوکه خواهم شد. بنابراین اساس این است که ایران بگوید اصولی وجود دارد که می‌توانیم روی آن کار کنیم، اما ما پیشنهاداتی داریم که می‌تواند اصول دیگر را برای ما قابل قبول کند. مذاکرات ادامه دارد و خواهیم دید که به کجا می‌رسد.»
این گزارش در حالی منتشر می‌شود که «سید عباس عراقچی» در کنفرانس خبری مشترک با وزیر خارجه مصر در قاهره تأکید کرد که «غنی سازی براساس معاهدات بین‌الملل حق ماست و این حق را نمی‌توان از ایران گرفت. خواسته‌ای که برخلاف حقوق ملت ایران باشد را قبول نمی‌کنیم.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین برخواست ایران جهت رفع تحریم‌ها تاکید کرد: «مطالبه اصلی ما در این مذاکرات رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران است. ما به مذاکرات ادامه می‌دهیم تا جایی که بتوانیم حقوق ملت ایران را احقاق کنیم.»
عراقچی ادامه داد: «اگر هدف از مذاکرات این باشد که اطمینان حاصل شود که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست، می‌توانیم در این زمینه به توافق برسیم ولی اگر اهدافی غیرقابل قبول و غیر واقعی در این زمینه دنبال شود و هدف محروم کردن ایران از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای باشد ، قطعاً توافقی در کار نخواهد بود.»
بدون احترام به حق غنی‌سازی، توافقی در کار نخواهد بود
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سوالی در مورد پاسخ ایران به پیشنهاد آمریکا گفت: ما پاسخ مناسب را به‌زودی به طرح آمریکا خواهیم داد. این پاسخ بر اساس مواضع و اصول ملت ایران خواهد بود و حقوق ملت ایران را حفظ خواهد.
وی در آخر تاکید کرد: بدون احترام به حق غنی‌سازی، توافقی در کار نخواهد بود.
310310
