به گزارش یولن، رئیس جمهور اوکراین امروز خبر داد که مذاکرات در فلوریدا برای رسیدن به یک طرح صلح مورد توافق اوکراین و آمریکا برای پایان دادن به تجاوز نظامی روسیه به اوکراین ادامه دارد و همچنان نقاط اختلافی میان دو طرف وجود دارد. سخنگوی ریاست جمهوری روسیه حاضر به اظهار نظر در مورد طرح صلح جدید اوکراین نشدهاست و هرگونه موضعگیری در این زمینه را به پس از دریافت جزئیات مذاکرات از نماینده روسیه موکول کردهاست.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، امروز در پی انتشار طرح ۲۰ مادهای صلح به خبرنگاران گفت که به عنوان بخشی از طرح پایان دادن به جنگ روسیه، آماده است نیروهای خود را از قلب صنعتی شرق کشور (دونباس) عقب بکشد؛ به شرطی که مسکو نیز نیروهایش را از این منطقه خارج کند و این منطقه به یک «منطقه اقتصادی آزاد و غیرنظامی» تحت نظارت نیروهای بینالمللی تبدیل شود.
به گزارش اسوشیتدپرس این پیشنهاد، شفافترین نشانه از امتیازاتی است که رهبر اوکراین حاضر است در مورد منطقه دونباس بدهد؛ منطقهای که کنترل بر آن یکی از نقاط اصلی اختلاف در مذاکرات صلح است. زلنسکی گفت که ترتیبات مشابهی میتواند برای منطقه اطراف نیروگاه هستهای زاپروژیا، که در حال حاضر تحت کنترل روسیه است، در نظر گرفتهشود. او تاکید کرد که هر طرح صلحی باید به رفراندوم (همهپرسی) گذاشته شود.
زلنسکی روز سهشنبه در گفتگو با خبرنگاران، یک طرح جامع ۲۰ مادهای را تشریح کرد که مذاکرهکنندگان اوکراینی و آمریکایی در روزهای اخیر در فلوریدا بر سر آن رایزنی کردهاند، هرچند او گفت که بسیاری از جزئیات هنوز در حال بحث است.
موضع روسیه و بنبست دونباس
روسیه هیچ نشانهای مبنی بر موافقت با عقبنشینی نیروهایش از زمینهای تصرف شده نشان نداده است. در واقع، مسکو پافشاری کرده که اوکراین باید از باقیمانده قلمرو خود در دونباس نیز دست بکشد؛ اولتیماتومی که اوکراین آن را رد کرده است. روسیه در حال حاضر بیشتر لوهانسک و حدود ۷۰ درصد از دونتسک (دو منطقهای که دونباس را تشکیل میدهند) را در اختیار دارد.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز چهارشنبه در پاسخ به سوالی درباره این طرح گفت که مسکو موضع خود را بر اساس اطلاعات دریافتی از «کیریل دمیتریف»، فرستاده ریاستجمهوری روسیه که آخر هفته با فرستادگان آمریکا در فلوریدا دیدار کرده بود، تعیین خواهد کرد. پسکوف از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرد.
نقش آمریکا و پیشنهادهای متقابل
مذاکرهکنندگان آمریکایی از زمان ارائه طرح دونالد ترامپ در ماه گذشته، مذاکرات جداگانهای را با اوکراین و روسیه آغاز کردهاند. طرح ترامپ به طور گسترده به عنوان پیشنهادی به نفع مسکو ارزیابی شد. روسیه حدود چهار سال پیش به همسایه خود حمله کرد. از زمان انتشار طرح ترامپ، اوکراین و متحدان اروپاییاش تلاش کردهاند این طرح را به مواضع کییف نزدیکتر کنند.
زلنسکی گفت که تعیین تکلیف کنترل منطقه دونباس «دشوارترین نقطه» است. در همین حال، در مورد نیروگاه هستهای زاپروژیا (ZNPP)، آمریکا پیشنهاد ایجاد یک کنسرسیوم مشترک میان اوکراین و روسیه را داده است که در آن هر طرف سهم مساوی داشته باشد. زلنسکی با پیشنهادی برای سرمایهگذاری مشترک بین آمریکا و اوکراین با آن مخالفت کرد؛ طرحی که در آن آمریکاییها میتوانند درباره نحوه توزیع سهم خود، از جمله واگذاری بخشی از آن به روسیه، تصمیم بگیرند.
زلنسکی اذعان کرد که آمریکا هنوز پیشنهادهای متقابل اوکراین را نپذیرفته است. او گفت: «ما با طرف آمریکایی در مورد قلمرو منطقه دونتسک و نیروگاه زاپروژیا به اجماع نرسیدیم، اما بیشتر مواضع را به میزان قابل توجهی به هم نزدیک کردهایم. در اصل، تمام اجماعهای دیگر در این توافق بین ما و آنها پیدا شده است.»
منطقه آزاد اقتصادی و نیروهای بینالمللی
زلنسکی گفت که ایجاد یک منطقه اقتصادی آزاد در دونباس مستلزم بحثهای دشواری درباره میزان عقبنشینی نیروها و محل استقرار نیروهای بینالمللی است و این موضوع باید در سطح سران کشورها بحث شود.
پیشنویس فعلی آمریکا و اوکراین همچنین پیشنهاد میکند که نیروهای روسیه از مناطق دنیپرو-پتروفسک، میکولایف، سومی و خارکیف عقبنشینی کنند. زلنسکی پیشبینی میکند که نیروهای بینالمللی میتوانند در نقاط خاصی از خط تماس در منطقه اقتصادی آزاد مستقر شوند تا بر اجرای توافق نظارت کنند.
او گفت: «از آنجا که هیچ اعتمادی به روسها نیست و آنها بارها وعدههای خود را شکستهاند، خط تماس امروزی به مرز یک منطقه اقتصادی آزاد تبدیل میشود و نیروهای بینالمللی باید در آنجا باشند تا تضمین کنند که هیچکس تحت هیچ پوششی — نه “مردان سبز کوچک” و نه نظامیان روسی در لباس غیرنظامی — وارد آنجا نخواهد شد.»
چالش نیروگاه هستهای و بازسازی
اوکراین همچنین پیشنهاد داده است که شهر اشغالی «انرگودار» که نزدیکترین شهر به نیروگاه زاپروژیا است، به منطقه آزاد اقتصادی غیرنظامی تبدیل شود. زلنسکی گفت این موضوع مستلزم ۱۵ ساعت بحث با آمریکا بوده و هنوز توافقی حاصل نشده است.
در حال حاضر، آمریکا پیشنهاد میدهد که نیروگاه به طور مشترک توسط اوکراین، آمریکا و روسیه اداره شود و هر طرف ۳۳ درصد سهم داشته باشد؛ طرحی که زلنسکی آن را «نه چندان واقعبینانه» خواند و پرسید: «چگونه میتوان بعد از این همه اتفاق، تجارت مشترک با روسها داشت؟»
تضمینهای امنیتی و ارتش
پیشنویس تضمین میکند که اوکراین تضمینهای امنیتی «قوی» دریافت خواهد کرد که شرکای اوکراین را ملزم میکند در صورت تجاوز مجدد روسیه، وارد عمل شوند. این مشابه ماده ۵ ناتو است. زلنسکی گفت که یک سند جداگانه با آمریکا این تضمینها را به طور مشخص ترسیم خواهد کرد و همزمان با توافق اصلی امضا میشود.
سایر موارد این پیشنویس عبارتند از:
- حفظ ارتش اوکراین در سطح ۸۰۰ هزار نفر در زمان صلح (که یکی از خواستههای کلیدی روسیه برای محدود کردن قدرت نظامی اوکراین است).
- تعیین تاریخ مشخص برای عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا.
- تسریع توافقنامه تجارت آزاد بین اوکراین و آمریکا.
- تامین بودجه برای بازسازی اوکراین با هدف جذب ۸۰۰ میلیارد دلار سرمایه.
- برگزاری انتخابات در اوکراین پس از امضای توافق (دوره ریاستجمهوری زلنسکی در مه ۲۰۲۴ به پایان میرسید اما به دلیل جنگ به تعویق افتاد).
- آزادی فوری تمامی زندانیان (از جمله کسانی که از سال ۲۰۱۴ بازداشت شدهاند)، زندانیان سیاسی و بازگرداندن کودکان به اوکراین.
۴۲/۴۲
