به گزارش خبرگزاری یولن، در حالی که شبهجزیره عربستان به خاطر بیابانهای وسیع شنی خود معروف است، مزارع گستردهای از گدازه نیز در پهنه آن به چشم میخورد. حداقل ۱۲ میدان آتشفشانی معروف به هاراس در نیمه غربی شبه جزیره وجود دارد. یکی از این میدانها با ۱۴۰۰۰ کیلومترمربع وسعت، یکی از بزرگترین میدانهای عربستان سعودی است.
حره خیبر بر اثر فورانهای ۵ میلیون سال گذشته در امتداد یک سیستم دریچهای ۱۰۰ کیلومتری شکل گرفته است که از شمال به جنوب امتداد دارد . بر اساس اطلاعات برنامه جهانی آتشفشان اسمیتسونیان، این میدان آتشفشانی هنوز فعال است و هشت جریان گدازه کمتر از ۱۵۰۰ سال قدمت دارند. آخرین فوران شناختهشده در حره خیبر در قرن هفتم گزارش شده است.
سه نمونه از جوانترین دریچههای آتشفشانی در حره خیبر در این تصویر دیده میشوند.
جبل قیدر، در قسمت شمالی میدان آتشفشانی، از چندین نسل جریانهای گدازهای تیره و بازالتی ساخته شده است. قیدر، دهانهای به قطر ۴۰۰ متر دارد و نمونهای آرمانی از شکل مخروطی آتشفشان استراتو را به نمایش میگذارد که در کتابهای درسی معرفی میشوند. این تنها آتشفشان چینهای در غرب عربستان سعودی است.
جبل ابیض در مرکز تصویر، از گدازهای چسبناکتر و غنی از سیلیس تشکیل شده است که به عنوان ریولیت طبقه بندی شده است. در حالی که جبل قیدر شکل مخروطی یک آتشفشان چینهای را نشان میدهد، جبل ابیض گنبدی گدازهای و تودهای گرد از جریانهای گدازهای ضخیمتر و جامدتر است. ارتفاع گنبد ابیض از سطح دریا به بیش از ۲۰۹۰ متر میرسد که بالاترین ارتفاع در میان تمام میدانهای آتشفشانی اطراف است.
در غرب جبل ابیض، جبل بیضا، آتشفشان مخروطی با دهانه بسیار بزرگتر به قطر ۱۴۰۰ متر قرار دارد. مخروطهای آن از برهم کنش ماگما با آب تشکیل میشوند. گدازه در برخورد با آب به شدت منبسط میشود و به ستونهایی از دانههای بسیار ریز خاکستر تقسیم میشود.
ابیض و بیضا کلمات مذکر و مؤنث برای «سفید» در عربی هستند. رنگ روشنتر این کوهها از خاکستر گدازههای کمدیتی میآید که سرشار از سیلیس است. رنگهای سفید و بژ در برابر گدازههای بازالتی تیرهتر قیدر خودنمایی میکنند.
منبع: scitechdaily
۵۴۲۲۷
