نادیا زکالوند: ضربان قلب در حالت استراحت، تعداد دفعاتی است که قلب‌تان وقتی فعال نیستید می‌زند. درواقع وقتی نشسته یا دراز کشیده‌اید و آرامش دارید، تعداد ضربان قلب‌تان در یک دقیقه نشان می‌دهد عملکرد قلب‌تان خوب است یا خیر.
نرخ ضربان قلب در حالت استراحت شاخصی عالی برای درک سطح آمادگی فلبی-عروقی، عملکرد سیستم عصبی خودکار یا وجود بیماری‌های پنهان قلبی است. هرچه تعداد ضربان قلب در حالت استراحت پایین‌تر باشد، نشانه‌ای از قلب قوی و کارآمدتر است.
بهترین زمان آزمون ضربان قلب در حالت استراحت
بهترین زمان اندازه‌گیری ضربان قلب در حالت استراحت، صبح‌ها بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب و قبل از بلندشدن از رختخواب است. درضمن باید در محیطی آرام و بدون استرس باشید. پیش از انجام دادن آزمون، از مصرف کافئین و هر نوع دارویی اجتناب کنید.
روش اندازه‌گیری
۱. دراز بکشید یا راحت روی صندلی بنشینید.
۲. با انگشت اشاره و میانی دست راست، روی نبض مچ دست (شریان رادیال) چپ یا روی گردن (شریان کاروتید) بگذارید.
۳. اکنون با استفاده از ثانیه‌شمار ساعت یا کرونومتر، تعداد ضربان‌های قلب‌تان را در ۶۰ ثانیه بشمارید یا می‌توانید در ۱۵ ثانیه شمرده و در عدد ۴ ضرب کنید. البته روش ۱۵ ثانیه به‌اندازه ۶۰ ثانیه دقیق نیست.
* اگر دستگاه مانیتور ضربان قلب یا مچ‌بند ورزشی دارید، می‌توانید تعداد ضربان قلب‌تان را با کمک آنها بشمارید.
محدوده نرمال تعداد ضربان قلب در حالت استراحت (برای بزرگسالان)
| سطح آمادگی | ضربان قلب در دقیقه |
| ورزشکار حرفه‌ای | ۴۰-۵۰ |
| بسیار خوب | ۵۰-۶۰ |
| نرمال (معمولی و سالم) | ۶۰-۸۰ |
| نسبتا بالا | ۸۰-۹۰ |
| بالا (هشداردهنده) | ۹۰ به بالا |
ضربان قلب بیش از ۱۰۰ بار در دقیقه، در حالت استراحت، ممکن است نشانه‌ای از تندتپشی باشد که حتما باید در مراکز درمانی بررسی شود.
عوامل موثر بر ضربان قلب
* افزایش‌دهنده‌ها
اضطراب و استرس، کم‌خوابی، بیماری یا تب، کم‌آبی، مصرف کافئین، نیکوتین یا داروها خاص و کم‌تحرکی، تعداد ضربان قلب در حالت استراحت را افزایش می‌دهند.
* کاهش‌دهنده‌ها
خواب کافی، تمرین‌های منظم هوازی، رژیم غذایی سالم، هیدراته بودن بدن و مدیریت استرس، تعداد ضربان قلب را در حالت نرمال و سالم نگه می‌دارد.
توجه: برای اطمینان از صحت اندازه‌گیری ضربان قلب‌تان می‌توانید سه بار یا هر تعداد که خواستید، ضربان قلب‌تان را اندازه‌گیری کنید و تمام اعداد به‌دست آمده را جمع کرده و تقسیم بر سه یا هر تعدادی که اندازه‌گیری کرده‌اید کنید. بدین‌ترتیب میانگین تعداد ضربان قلب در حالت استراحت‌تان را به‌دست می‌آورید.
منبع:
healthdirect
